Regionaal Archief Alkmaar
Bron

De gilden nemen het stadsbestuur over

In de jaren 1425 en 1426 heerste er chaos in het graafschap Holland. Er werd gevochten over wie de macht kreeg in Holland. Filips van Bourgondië en Jacoba van Beieren vonden allebei dat zij de heerschappij moesten hebben. Filips van Bourgondië werd graaf, maar daartegen kwamen de inwoners van Kennemerland in opstand. De Kennemers veroverden Haarlem en Alkmaar en sloten zich aan bij Jacoba van Beieren, de tegenstander van graaf Filips. De gilden maakten van deze gelegenheid gebruik om de macht in de stad over te nemen. Voor de chaos uitbrak, had de graaf veel macht in de stad. Nu wilden de gilden die macht overnemen. 

Jacoba van Beieren wilde Alkmaar graag aan haar kant houden en moest dus zorgen dat de gilden haar steunden. Daarom verleende Jacoba op 11 april 1426 dit privilege aan Alkmaar. Het privilege was erg democratisch voor die tijd: in het privilege stond dat de belangrijkste negen gilden van Alkmaar voortaan zestien hoofdmannen zouden kiezen. Deze hoofdmannen zouden op hun beurt de schepenen (stadsbestuurders) en de burgemeesters kiezen. De ambachtslieden zouden zo dus de macht krijgen in de stad en via een tussenpersoon het stadsbestuur kiezen. Helaas voor de gilden versloeg Filips van Bourgondië Jacoba en verklaarde hij alle privileges van Alkmaar ongeldig, omdat de stad Jacoba had gesteund. Dit privilege werd nooit uitgevoerd en raakte in de vergetelheid, totdat het in de 18de eeuw door de patriotten werd herontdekt.

Je kunt de uitgetypte tekst van het privilege downloaden als PDF. Het is geschreven in middeleeuws Nederlands. Snap jij waar het over gaat?

 

Herkomst

Datering

11-04-1427

Collectie

Archief van de gemeente Alkmaar, 1325- 1815

Organisatie

Regionaal Archief Alkmaar

Nummer

7

Link

https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/collecties/archieven/archieven-2/file/5aab157d4ecd35bc8a68696ac619b811

Gerelateerde thema's

Middeleeuwen

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen