Regionaal Archief Alkmaar
Bron

Wiegendruk in Alkmaar

In 1455 drukte Johannes Gutenberg, de uitvinder van de boekdrukkunst, zijn Gutenbergbijbel. Dit was het eerste boek in West-Europa dat met Gutenbergs nieuwe techniek werd gedrukt. Er waren wel eerder boeken gedrukt, maar dat was met blokdruk. Met die techniek moest je steeds één hele pagina in een blok hout snijden. Dat kostte veel tijd en de houtblokken gingen snel kapot. Gutenburg drukte met losse, metalen letters die hij kon hergebruiken. De uitvinding van deze nieuwe drukpers leidde tot een enorme groei van het aantal boeken. Het maken van boeken werd sneller en goedkoper, waardoor steeds meer mensen boeken konden kopen. In heel Europa kwamen gedrukte boeken terecht. Zo ook in Alkmaar.

De Alkmaarders kochten zelfs deze Bijbel van een drukker uit Straatsburg. Het boek kwam terecht in de stadsbibliotheek (de Librije) van Alkmaar. Aan deze Bijbel kun je heel goed zien dat hij gedrukt is in de periode dat boekdrukken nog een nieuwe techniek was: de eerste pagina is nog uitbundig versierd, net als in een middeleeuws handschrift. En al die versieringen zijn nog met de hand gemaakt! Drukkers konden in die tijd namelijk alleen maar zwarte letters drukken. Als je versieringen of kleuren in een boek wilde, moesten die met de hand worden gemaakt. 

Boeken uit de periode dat de boekdrukkunst nog jong was, noemen we incunabelen of wiegendrukken. Die zijn dus gedrukt, maar lijken nog erg veel op de handgeschreven boeken. Op de afbeeldingen zie je dus zo'n incunabel, die in Alkmaar terecht is gekomen. Het boek werd circa 1480 gedrukt door Adolf Rusch. Vooral de eerste pagina is mooi versierd. De andere pagina's hebben minder uitbundige versiering. Waarom zou dat zijn? 

Gerelateerde thema's

Middeleeuwen

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen