De opstand van het Kaas- en Broodvolk
In 1491 kwamen de boeren in Schagen en omgeving in opstand tegen stadhouder
Jan I van Egmond. De boeren verzetten zich tegen de heffing van een nieuwe belasting, die het ruitergeld werd genoemd. De graaf had deze belasting nodig om oorlog te voeren tegen opstandelingen in Zuid-Holland en Zeeland, maar de bevolking wilde niet betalen.
De woede van de boeren richtte zich in Alkmaar vooral tegen de belastinginner van de graaf: Claes Corf. Op 11 april 1491 verzamelde een woedende menigte zich bij het huis van Corf om hem "dood te smijten". Maar Corf had de bui al zien hangen en was de stad al ontvlucht. De boze menigte reageerde zich vervolgens af op Corfs knecht, die werd doodgeslagen. Op de prent zie je de knecht staan tussen de boze menigte, terwijl Corfs huis wordt geplunderd op de achtergrond.
De tijd na de opstand bleef het onrustig in Alkmaar. Grote groepen arme plattelanders trokken naar de stad en Alkmaar sloot zich aan bij de opstandelingen. Steeds meer mensen sloten zich aan bij de opstand en na Alkmaar besloot de groep ook Haarlem in te nemen. Dat lukte. Na dit succes probeerden de opstandelingen Leiden in te nemen, maar de belegering van Leiden mislukte. De opstandelingen werden verslagen door het leger van Jan I. Hierna achtervolgde het leger de opstandelingen, om een einde te maken aan de onrust. Dit leger versloeg de boeren bij Heemskerk op bloederige wijze. Er kwamen bij deze slag zo'n 230 Alkmaarders om. Alkmaar verloor als straf voor de opstand al zijn privileges. De prent is afkomstig uit 1785.
