Warme schoolkleding
Niet alle kinderen konden zo'n 150 jaar geleden lekker warm aangekleed naar school. Toen in 1901 kinderen tot twaalf jaar verplicht werden om naar school te gaan, maakte een aantal dames zich zorgen. Zij zamelden geld in om ervoor te zorgen dat kinderen warm aangekleed naar school konden gaan. Op de afbeelding zie je een borstrok, een soort hemd dat onder een blouse werd gedragen. Lang niet alle ouders konden deze warme kleding betalen. In een vergadering vertelde een meester dat een leerling met een scheur in zijn blouse ‘geen ander kleedingstuk daaronder [aan had]’. In het eerste jaar werd er vijfhonderd gulden opgehaald. Omgerekend naar nu is dat ongeveer zevenduizend euro. Van dat geld konden veel kinderen in Alkmaar worden aangekleed.
Voor de invoering van de leerplicht gingen alleen kinderen naar school als hun ouders dat konden betalen. Veel kinderen werkten op het land, om zo geld te verdienen voor het gezin. Het Kinderwetje van Van Houten zorgde ervoor dat kinderarbeid in fabrieken verboden was. Maar er waren veel uitzonderingen. Bovendien werd er niet goed gecontroleerd. De invoering van de leerplicht bracht daar, zo’n 25 jaar later, pas verandering in.