Regionaal Archief Alkmaar
Bron

Valse doopinschrijving in Den Helder

Deze bron is een doopboek van de Oud-Katholieke Kerk in Den Helder uit 1787.
Wat heeft een bron uit de achttiende eeuw met de Tweede Wereldoorlog te maken? De nazi’s zochten precies uit wie van Joodse afkomst was. Ze gebruikten daarvoor archieven die goed gestructureerd waren. Het was dus niet eenvoudig Joodse wortels te verbergen.

Voor de Joodse familie Van den Stempel werd toch een poging gedaan. In dit doopboek staat op 29 december 1787 de naam Andreas van Stempel geschreven. Het lijkt dus net alsof Andreas in 1787 als oud-katholiek gedoopt werd. Maar dat klopt niet! In blauwe inkt is naast de naam geschreven dat deze inschrijving (‘Deze akte’) vals is. In een apart deel van het boek, van april 1946, staat uitgelegd waarom deze vervalsing is gemaakt: om een door de Duitsers vervolgde Joodse familie te beschermen. Omdat al in januari 1941 Joodse inwoners zich moesten melden voor registratie, is het waarschijnlijk dat Andreas’ naam al rond die tijd tussen de oude namen is geschreven. Er staan nog twee andere valse inschrijvingen van deze familie in dit doopboek, heel onopvallend, in oud schrift, tussen overige inschrijvingen. Op deze wijze hoopte de familie te kunnen bewijzen dat ze niet joods was.

Herkomst

Datering

1941

Collectie

RAA, Doop-, Trouw- en Begraafboeken Den Helder 1624-1811

Organisatie

Regionaal Archief Alkmaar

Nummer

8

Link

https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/collecties/archieven/archieven-2/file/df00ad1b4338330f99597610fd0a4b3d

Gerelateerde thema's

Tweede Wereldoorlog

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen